Μαθησιακές Δυσκολίες

Τι είναι οι Μαθησιακές Δυσκολίες;

Οι μαθησιακές δυσκολίες (ΜΔ) είναι νευρολογικές διαταραχές που επηρεάζουν την ικανότητα του εγκεφάλου να λαμβάνει, να επεξεργάζεται, να αποθηκεύει και να ανταποκρίνεται σε πληροφορίες. Επηρεάζουν την ικανότητα κάποιου:

• Να κατανοήσει και να χρησιμοποιήσει προφορικά ή γραπτά τη γλώσσα
• Να εκτελέσει μαθηματικούς υπολογισμούς
• Να συντονίσει τις κινήσεις του
• Να κατευθύνει την προσοχή του

Ο αντίκτυπός τους διαφέρει ανάλογα με το κάθε παιδί, τον έφηβο ή τον ενήλικα. Οι μαθησιακές δυσκολίες μπορεί να είναι δια βίου συνθήκες που καθιστούν δύσκολη την απόκτηση ορισμένων ακαδημαϊκών και κοινωνικών δεξιοτήτων. Σε ορισμένα άτομα, μπορεί να είναι εμφανείς πολλές αλληλεπικαλυπτόμενες μαθησιακές δυσκολίες. Άλλοι άνθρωποι μπορεί να έχουν ένα μόνο μαθησιακό πρόβλημα που έχει μικρό αντίκτυπο στη ζωή τους.

Αυτή η ομάδα διαταραχών μπορεί να επηρεάσει την ακοή, την ικανότητα ομιλίας, σκέψης, ανάγνωσης, γραφής, ορθογραφίας ή υπολογισμού. Παρόλο που οι μαθησιακές δυσκολίες δεν μπορούν να θεραπευτούν, τα αποτελέσματά τους μπορούν συχνά να μετριαστούν ή ακόμη και να ξεπεραστούν με την έγκαιρη αναγνώριση και τις κατάλληλες στρατηγικές για την ενίσχυση της μάθησης, της διαβίωσης και του κέρδους.

Πόσο συχνές είναι οι Μαθησιακές Δυσκολίες;

Η έρευνα δείχνει ότι το 8 έως 10% των παιδιών στις ΗΠΑ – περίπου 2,4 εκατομμύρια άτομα κάτω των 18 – έχουν κάποιο είδος μαθησιακής διαταραχής. Η πιο συχνά εμφανιζόμενη μαθησιακή διαταραχή είναι η δυσλεξία, η οποία προκαλεί δυσκολίες στην επεξεργασία της γλώσσας και, ως εκ τούτου, στην ανάγνωση. Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ανάπτυξης Παιδιού και Ανθρώπου, το 15% των Αμερικανών έχουν σοβαρά προβλήματα με την ανάγνωση. Παρόλο που οι μαθησιακές δυσκολίες εμφανίζονται σε πολύ μικρά παιδιά, συνήθως δεν αναγνωρίζονται μέχρι τα παιδιά να φτάσουν στη σχολική ηλικία.

Θεραπεία

Η πιο κοινή θεραπεία για μαθησιακές δυσκολίες είναι η ειδική αγωγή. Ειδικευμένοι εκπαιδευτικοί μπορούν να πραγματοποιήσουν μια διαγνωστική εκπαιδευτική αξιολόγηση εκτιμώντας την ακαδημαϊκή και νοητική ικανότητα του παιδιού και το επίπεδο της ακαδημαϊκής απόδοσης. Μόλις ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, η βασική μέθοδος είναι η διδασκαλία μαθησιακών δεξιοτήτων αξιοποιώντας τις ικανότητες και τα δυνατά σημεία του παιδιού και παράλληλα διορθώνοντας και αντισταθμίζοντας τις δυσκολίες και τις αδυναμίες. Μπορούν επίσης να συμμετέχουν και άλλοι επαγγελματίες, όπως λογοθεραπευτές. Ορισμένα φάρμακα μπορεί να βοηθήσουν αποτελεσματικά τα παιδιά να μάθουν, ενισχύοντας την προσοχή και τη συγκέντρωσή τους. Επιπλέον, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ψυχολογικές θεραπείες.

Οι κύριοι τύποι μαθησιακών δυσκολιών είναι η δυσλεξία (ανάγνωση), η δυσαριθμησία (μαθηματικά) και η δυσγραφία (γραφή):

Δυσλεξία

Αυτή η διαταραχή επεξεργασίας της γλώσσα μπορεί να προκαλέσει δυσκολία στην ανάγνωση, τη γραφή, την ορθογραφία και μερικές φορές ακόμη και στην ομιλία. Η δυσλεξία δεν είναι ένδειξη χαμηλής νοημοσύνης ή τεμπελιάς ή αποτέλεσμα μειωμένης ακοής ή όρασης. Τα παιδιά και οι ενήλικες με δυσλεξία έχουν μια νευρολογική διαταραχή που κάνει τον εγκέφαλό τους να επεξεργάζεται και να ερμηνεύει τις πληροφορίες με διαφορετικό τρόπο. Συχνά έχουν προβλήματα στην σωστή αναγνώριση, αποκωδικοποίηση και ορθογραφία των λέξεων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα με πολύπλοκες γλωσσικές δεξιότητες, όπως η γραμματική,  η κατανόηση της ανάγνωσης, η απόκτηση λεξιλογίου και η γραφή. Οι μαθητές με δυσλεξία δυσκολεύονται να διαβάζουν με ευφράδεια και δυνατά.

Όσο νωρίτερα αναγνωρίζεται η δυσλεξία, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα του παιδιού να σημειώσει επιτυχία και να αποκτήσει αυτοπεποίθηση. Οι συνέπειες της δυσλεξίας μπορούν να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην εικόνα του ατόμου. Χωρίς βοήθεια, τα παιδιά συχνά αγχώνονται, απογοητεύονται με τη μάθηση και χάνουν το κίνητρο να ξεπεράσουν αυτές τις προκλήσεις.

Αναγνώριση της Δυσλεξίας

Οι εκπαιδευμένοι επαγγελματίες χρησιμοποιούν μια επίσημη διαδικασία αξιολόγησης για να εντοπίσουν τη δυσλεξία. Εστιάζει στην ικανότητα του ατόμου να κατανοεί και να χρησιμοποιεί προφορικά και γραπτά τη γλώσσα. Η αξιολόγηση εξετάζει την ικανότητα και την αδυναμία στις δεξιότητες που απαιτούνται για την ανάγνωση. Λαμβάνει επίσης υπόψη άλλους παράγοντες, όπως το οικογενειακό ιστορικό, τη νοημοσύνη, το εκπαιδευτικό υπόβαθρο και το κοινωνικό περιβάλλον.

Θεραπεία

Επειδή πολλά από αυτά που συμβαίνουν σε μια τάξη βασίζονται στην ανάγνωση και τη γραφή, είναι σημαντικό να εντοπιστεί η δυσλεξία το συντομότερο δυνατό. Τα καλά νέα είναι ότι με τη βοήθεια ενός δασκάλου ή άλλου εκπαιδευμένου επαγγελματία και με τη χρήση εναλλακτικών μεθόδων μάθησης, σχεδόν όλα τα άτομα με δυσλεξία μπορούν να επιτύχουν καλή απόδοση στην ανάγνωση και τη γραφή. Πρόσθετες στρατηγικές για την ενίσχυση της προόδου περιλαμβάνουν την έκθεση των παιδιών στην προφορική ανάγνωση από νωρίς, στη γραφή και στο σχέδιο· τη συνεχόμενη εξάσκηση στην ανάγνωση διαφορετικών τύπων κειμένων· την πολυαισθητηριακή μέθοδο διδασκαλίας της γλώσσας· τροποποιήσεις στην τάξη και υποστηρικτική τεχνολογία. Είναι επίσης σημαντικό να ληφθεί βοήθεια για τα συναισθηματικά ζητήματα που προκύπτουν από την προσπάθεια να ξεπεραστούν οι ακαδημαϊκές δυσκολίες.

Δυσαριθμησία

Η δυσαριθμησία αναφέρεται σε ένα ευρύ φάσμα δια βίου μαθησιακών δυσκολιών που περιλαμβάνουν τα μαθηματικά. Δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος τύπος δυσαριθμησίας. Η δυσκολία μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το άτομο και να επηρεάζει τους ανθρώπους διαφορετικά ανάλογα με το στάδιο της ζωής τους.

Δυσγραφία

Η δυσγραφία είναι  μια μαθησιακή διαταραχή που καθιστά δύσκολη τη γραφή. Επειδή η γραφή απαιτεί ένα περίπλοκο συνδυασμό κινήσεων και επεξεργασίας πληροφοριών, τα άτομα με δυσγραφία συνήθως εμφανίζουν προβλήματα στην ορθογραφία, στην καθαρή γραφή και στο να αποτυπώσουν τις σκέψεις τους στο χαρτί. Είναι πιθανό να δυσκολεύονται να οργανώσουν τα γράμματα, τους αριθμούς και τις λέξεις σε μία γραμμή ή σε μία σελίδα. Η δυσγραφία είναι μια δυσκολία δια βίου, αν και τα συμπτώματά της μπορεί να αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου.