Ψύχωση: Διαταραχές Της Κίνησης, Του Συναισθήματος & Αυτοκτονικότητα

Όγδοη ανάρτηση σήμερα για την ψύχωση και τα συμπτώματά της. Ενημερωνόμαστε για τα κινητικά συμπτώματα, το άγχος και τα συναισθηματικά συμπτώματα καθώς και για τον αυτοκτονικό ιδεασμό στα πλαίσια των ψυχωτικών επεισοδίων αλλά και της χρόνιας νόσου.

Η ΚΑΤΑΤΟΝΙΑ και τα ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ είναι σπάνια συμπτώματα της ψύχωσης και αναφέρονται σε μια σοβαρή αλλαγή των σωματικών κινήσεων χωρίς ξεκάθαρη αιτιολογία. Στην κατατονία, για παράδειγμα, ο ασθενής με ψύχωση συχνά εμφανίζεται σαν παγωμένος, ακίνητος ή μαγκωμένος. Πολλές φορές δεν ανταποκρίνεται και στα ερεθίσματα του περιβάλλοντός του. Άλλες φορές πάλι, τα κινητικά συμπτώματα είναι λιγότερο προφανή, όπως όταν έχουμε επιβράδυνση στις κινήσεις ή την υιοθέτηση αφύσικων στάσεων του σώματος.

Και στις δύο περιπτώσεις, πρόκειται δυνητικά για επικίνδυνες καταστάσεις καθώς οι ασθενείς δεν τρέφονται ικανοποιητικά, δεν έχουν καλή υγιεινή και δεν λαμβάνουν τη φαρμακευτική τους αγωγή. Πολλές φορές μάλιστα, η κατατονία συνδέεται με υψηλή άνοδο της αρτηριακής πίεσης, άρα αυξημένο κίνδυνο αγγειακών επεισοδίων. Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως η κατατονία οφείλεται στην ίδια τη νόσο και όχι στις φαρμακευτικές ουσίες που χορηγούνται για την αντιμετώπισή της.

Πέρα από το ρηχό συναίσθημα που εκφράζεται συνήθως στην ψύχωση, πολλοί ασθενείς εμφανίζουν ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ και ΑΓΧΟΣ, συμπτώματα που μοιάζουν μ’ αυτά στις αγχώδεις ή τις συναισθηματικές διαταραχές. Κι όμως, αλλαγές στο συναίσθημα μπορεί να συμβούν πριν την έναρξη της ψύχωσης, κατά τη διάρκεια του πρώτου ψυχωτικού επεισοδίου ή ακολουθούν μετά το επεισόδιο.

Κάποιοι ασθενείς εμφανίζουν χαμηλή διάθεση ή άλλα καταθλιπτικά συμπτώματα, ενώ κάποιοι άλλοι εμφανίζουν μανιακόμορφα συμπτώματα. Αισθάνονται δηλαδή παντοδύναμοι και πανευτυχείς, είναι υπερδραστήριοι, εκφράζουν υπερβολική αυτοπεποίθηση ή τη βεβαιότητα πως κατέχουν εξαιρετικές ιδιότητες και η συμπεριφορά τους είναι πολύ συχνά απρόσεκτη και επικίνδυνη. Επιπλέον, κάποιοι εμφανίζουν ασταθές συναίσθημα, εναλλάσσοντας τη χαρά με τη λύπη, το γέλιο με το κλάμα και συχνά γελούν ή κλαίνε ασύντονα με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα.

Τότε μιλάμε για ασύντονο συναίσθημα. Οι ασθενείς με ψύχωση είναι επίσης συχνά αγχώδεις και νευρικοί. Συχνή πηγή τέτοιου άγχους είναι οι παραληρητικές ιδέες. Τέτοιο άγχος για παράδειγμα, βιώνει κάποιος που πιστεύει πως τον κυνηγούν και σχεδιάζουν να τον δολοφονήσουν. Το άγχος μπορεί να εκδηλωθεί με σπασμωδικές κινήσεις ή μυϊκή ένταση, με ανησυχία για κάτι απροσδιόριστα κακό που επίκειται ή με μια γενικότερα άβολη εσωτερική κατάσταση που δεν μεταβάλλεται όσο κι αν το ανθρώπινο ή μη εξωτερικό περιβάλλον αλλάξει.

ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΚΟΤΗΤΑ

Οι ιδέες αυτοκτονίας δεν λείπουν από πολλά άτομα με ψύχωση. Περιλαμβάνουν ένα μεγάλο φάσμα σκέψεων και ιδεών, από την επιθυμία του θανάτου μέχρι τα οργανωμένα σχέδια για την αυτοχειρία. Ο αυτοκτονικός ιδεασμός υποκινείται από διάφορα συμπτώματα, όπως η συναισθηματική ανησυχία και ένταση λόγω του φόβου που εκλύεται στην ψύχωση ή ως άμεση συνέπεια ψευδαισθήσεων και παραληρητικών ιδεών.

Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί ν’ ακούει φωνές που να τον προστάζουν να βάλει τέλος στη ζωή του. Επιπρόσθετα, όσοι ασθενείς διατηρούν κάποια εναισθησία ως προς το πόσο η ψύχωση έχει ή πρόκειται ν’ αλλάξει τη ζωή τους, συχνά απελπίζονται και αναπτύσσουν κατάθλιψη. Μια πιθανή -αλλά σε καμία περίπτωση βέβαιη- προοπτική ματαίωσης της επίτευξης στόχων που έχουν τεθεί πριν την εμφάνιση ενός επεισοδίου, συχνά οδηγεί σε αυτοκτονικές σκέψεις. Τα άτομα που έχουν βιώσει ψυχωτικά επεισόδια έχουν λοιπόν, αυξημένες πιθανότητες αυτοκτονίας.

Είναι ασφαλώς επιτακτική η ανάγκη για την οικογένειά τους, τους φίλους τους και τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας που έρχονται σ’ επαφή μαζί τους, αφού υπολογίσουν τη βαρύτητα τέτοιων σκέψεων, να δρουν ανάλογα, πάντα με γνώμονα την προστασία της σωματικής ακεραιότητας εκείνων που υποφέρουν.

Κλινική Ψυχικής Υγείας «Άγιος Χαράλαμπος»
2810 232401

Το έργο στη φωτογραφία είναι της Μαρίας Δημητριάδη.