
21η Σεπτεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Νόσου Alzheimers
Η νόσος Αλτσχάιμερ, είναι μια ομάδα διαταραχών που παρεμποδίζει τη γνωστική λειτουργία και είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας. Πήρε το όνομα της από το Γερμανό ψυχίατρο και νευροπαθολόγο Αλοΐσιο Αλτσχάιμερ το 1906 και πρόκειται για μία ασθένεια μη θεραπεύσιμη, εκφυλιστική και θανατηφόρα.
Μαζί στο ταξίδι της Άνοιας
Η 21η Σεπτεμβρίου κάθε έτους είναι αφιερωμένη στη νόσο Αλτσχάιμερ κατά την οποία οι οργανώσεις Αλτσχάιμερ σε όλο τον κόσμο επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους για την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη νόσο Αλτσχάιμερ και την άνοια. Κατ’ εκτίμηση 26,6 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν παγκοσμίως Αλτσχάιμερ το 2008 και αυτός ο αριθμός μπορεί να τετραπλασιαστεί μέχρι το 2050.
Οδηγίες για να επικοινωνούμε με τον Άρρωστο που είναι σε σύγχυση
Συχνά, ακόμα και σε ήπια άνοια, συναντάμε ασθενείς που βρίσκονται σε σύγχυση, δηλαδή δεν γνωρίζουν πού βρίσκονται, πού πρόκειται να πάνε ή τι συμβαίνει γύρω τους. Εδώ θα βρείτε κάποιες προτάσεις που θα βοηθήσουν τόσο εσάς τους περιθάλποντες, όσο και τους ασθενείς σας, να αντιμετωπίσετε μια τέτοια κατάσταση χωρίς πανικό και υπερένταση.
- Περιορίστε μέσα στο σπίτι το πήγαινε – έλα ανθρώπων που δεν ανήκουν στην οικογένεια, περιορίστε τους υπερβολικούς θορύβους, όπως τηλεόραση και ραδιόφωνο μαζί ή τις διαφωνίες με άλλα μέλη της οικογένειας.
- Όταν προσφέρετε να διαλέξει κάτι (γλυκό, φαγητό, ρούχα κτλ.), δείξτε του μόνον δύο για να διαλέξει, όχι περισσότερα.
- Κάνετε ερωτήσεις που να μπορούν να απαντηθούν με ένα ΝΑΙ ή ΟΧΙ
- Η θετική έκφραση μιας οδηγίας γίνεται πιο εύκολα κατανοητή από μια αρνητική έκφραση. Δηλαδή, αντί να πείτε «μην τρως τόσο γρήγορα», είναι καλύτερο να πείτε «τρώγε πιο αργά».
- Όταν θέλετε να ακουμπήσετε, είναι αναγκαίο πρώτα να τραβάτε την προσοχή του, λέγοντας το όνομα του και αφού σας κοιτάζει και τον κοιτάζετε στα μάτια.
- Μην τον καθοδηγείτε παραπάνω από όσο είναι αναγκαίο, εφόσον κάνει κάτι με σωστό τρόπο, ακόμη και αν δεν είναι ο συντομότερος.
- Όταν του δίνετε οδηγίες, να είναι απλές και σαφείς
- Προσπαθήστε να είστε υπομονετικοί και να σέβεστε τον ασθενή σας. Δείξτε έτσι την αγάπη σας.
- Όταν αναθέτετε να κάνει κάτι, καθοδηγήστε τον αν χρειάζεται στην αρχή και κατόπιν αφήστε τον να ολοκληρώσει μόνο του, επιβλέποντάς τον.
- Ενθαρρύνετε τον ασθενή σας, μην συζητάτε όμως για άλλα θέματα που θα του αποσπάσουν την προσοχή και δεν θα του επιτρέψουν να έχει επιτυχία σ αυτό που έχει αρχίσει να κάνει.
- Όταν ζητάτε ο ασθενής σας να κάνει κάτι, ζητείστε του να αναλάβει ένα μόνο κομμάτι από μια δραστηριότητα. Δηλαδή, δεν θα πείτε «βάλε τραπέζι», αλλά «βάλε τα πιρούνια στο τραπέζι» .
- Όταν δίνετε λεκτικές οδηγίες, χρειάζεται να δείχνετε συγχρόνως αυτό που ζητάτε. Δηλαδή, αν ζητήσετε να σας φέρει ένα ποτήρι νερό, χρειάζεται να του δείξετε το ποτήρι και τη βρύση από όπου θα το γεμίσει με νερό.
- Αποφύγετε να κάνετε πράγματα που μπορεί να κάνει εκείνος, επειδή δεν έχετε την υπομονή ή τον χρόνο να τον περιμένετε να τα κάνει μόνος του.
- Βάλτε το χέρι σας στον ώμο του ασθενή σας, πριν τον κατευθύνετε να κινηθεί σε μια κατεύθυνση δηλαδή ακουμπήσετε τον στον ώμο, πριν του ζητήσετε να σας ακολουθήσει στην κουζίνα για φαγητό ή στην τουαλέτα.
- Μην επιμένετε να τον μετακινήσετε τη στιγμή που δεν θέλει. Δοκιμάστε πάλι μετά από λίγο.
- Το άγγιγμα δεν είναι μόνον ένα μέσον για να κατευθύνουμε κάποιον να κάνει κάτι. Τα μικρά αγγίγματα – χάδια είναι θαυματουργά στην επικοινωνία.
- Δώστε αρκετό χρόνο στον ασθενή σας για να ολοκληρώνει μόνος του όσα αρχίζει με την επίβλεψη σας.
- Αν ξεκινήσει να κάνει κάτι και δεν μπορεί να το ολοκληρώσει, μην επιμένετε σ’ αυτό.
- Εστιάστε την προσοχή σας και τη συζήτηση σ’ αυτά που έχει κατορθώσει να κάνει, και επαινέστε τον για αυτά.
- Ευχαριστήσετε τον, λέγοντας ότι σας έχει βοηθήσει πολύ με ότι έκανε.
Οδηγίες σε ασθενείς
Από την στιγμή που σας ανακοινώθηκε ότι τα προβλήματα και οι δυσκολίες που πιθανώς αντιμετωπίζετε στην καθημερινότητά σας οφείλονται σε μια αρχόμενη άνοια, ξεκινάνε πολύ σημαντικά πράγματα στην ζωή σας. Δεν τελειώνει η ζωή σας με την αρχή της άνοιας. Απλά έχει άλλο χρώμα. Αρχικά δεν πρέπει να φοβηθείτε και να απογοητευτείτε γιατί απλά ΔΕΝ είστε μόνοι σας. Το ταξίδι αυτό θα το κάνετε με μεγάλη παρέα! Μαζί σας θα είναι οι δικοί σας άνθρωποι καθώς και όλοι οι επαγγελματίες υγείας που έχουν γνώση, εμπειρία και αγάπη για εσάς και την οικογένειά σας.
Μην ακούτε τους γύρω σας που συνεχώς λένε ότι δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. Αντιθέτως σας περιμένει πολλή δουλειά, και ίσως κάποιες αλλαγές στις καθημερινές σας δραστηριότητες και τον τρόπο σκέψης σας. Μερικές συμβουλές που μπορούν να σας βοηθήσουν είναι οι εξής:
- Εμπιστευθείτε το γιατρό σας και ρωτήστε τον ό,τι θέλετε. Είναι κοντά σας για να απαντήσει κάθε απορία σας και να σας καθοδηγεί σε κάθε στιγμή στην πορεία της νόσου. Εάν ο θεράπων ιατρός σας είναι παθολόγος ή γενικός ιατρός και δεν έχει εξειδικευτεί στην άνοια μπορεί να σας παραπέμψει σε κάποιον ειδικό. Η ομάδα των επαγγελματιών υγείας που εξειδικεύονται στην άνοια, σίγουρα μπορούν να σας δώσουν λύσεις σε πολλά ερωτήματα που σας προβληματίζουν.
- Αν έχετε την δυνατότητα να έχετε πρόσβασης στις υπηρεσίες μιας τέτοιας ομάδας ειδικών, ζητήστε πληροφορίες για το πώς μπορείτε να ενταχθείτε στα προγράμματα νοητικής και φυσικής άσκησης, στήριξης και εκπαίδευσης
- Ακολουθήστε την φαρμακευτική αγωγή που σας έχει συστήσει ο γιατρός σας και ενημερώνετέ τον σε τακτική βάση για την πορεία σας. Αν κάποιο φάρμακο που σας έχει συνταγογραφηθεί σας έχει φέρει παρενέργειες, μην το διακόψετε πριν ενημερώσετε τον γιατρό σας.
- Προσπαθήστε να έχετε μια ρουτίνα στην καθημερινότητά σας με δραστηριότητες και εργασίες που σας ευχαριστούν (μην παραμελείτε το μαγείρεμα, την κηπουρική, τα χόμπυ σας). Μπορεί να χρειάζεστε περισσότερο χρόνο και προσπάθεια για να τα κάνετε αλλά μην πτοήστε….δεν πρέπει να βγάλετε από την ζωή σας όλα εκείνα που κάνατε πριν. Βάλτε προτεραιότητες στην καθημερινότητά σας. Δρομολογήστε να γίνονται άμεσα τα πιο σημαντικά. Έτσι δεν θα αγχώνεστε να τελειώσετε πολλές δουλειές μαζί, αφού κάθε μία θα γίνεται στην ώρα της ανάλογα με την σημαντικότητά της.
- Περπατήστε!!! Πολλές φορές ο καναπές δεν είναι καλός φίλος. Αν δεν έχετε σοβαρά κινητικά προβλήματα και κάποια σοβαρή καρδιοαναπνευστική νόσο που να σας απαγορεύει την άσκηση, τότε βγείτε έξω από το σπίτι, κάντε βόλτες, επισκεφτείτε κάποιον δικό σας, ζητήστε και αναζητήστε ευχάριστες παρέες. Μην αφήνετε τα προβλήματα στην μνήμη να σας κρατάνε μακριά από τις παρέες σας. Όλοι εκείνοι που σας αγαπάνε έχουν υπομονή και πρέπει να σας δώσουν τον χρόνο που χρειάζεστε κάθε φορά που μπορεί να αντιμετωπίζετε προβλήματα στον λόγο, την σκέψη και την μνήμη σας.
- Κρατείστε σημειώσεις! Σημειώστε τα ραντεβού σας σε χαρτάκια και κρατείστε τα στο πορτοφόλι σας ή κολλήστε τα στο ψυγείο. Δεν είναι καθόλου κακό να κρατάτε σημειώσεις, αντιθέτως σας κάνει να νιώθετε πιο σίγουροι, ασφαλείς ότι δεν θα χάσετε κάποιο ραντεβού. Γίνεστε έτσι πιο οργανωτικοί. Μπορείτε να ζητήσετε και από κάποιον δικό σας να σας υπενθυμίζει τα σημαντικά ραντεβού σας. Για να θυμάστε αν πήρατε ή όχι τα φάρμακα της ημέρας, γράψτε πάνω στο κουτάκι με μολύβι «το πήρα» και την ημέρα και την ώρα π.χ το πήρα-Δευτέρα-10 και σβήστε το την επόμενη μέρα όταν θα το ξαναπάρετε γράφοντας το πήρα-Τρίτη-10. Με αυτόν τον τρόπο κάθε φορά που θα βλέπετε το κουτάκι θα γνωρίζετε αν έχετε πάρει την συγκεκριμένη ημέρα και ώρα το φάρμακό σας.
- Προσέξτε την διατροφή σας. Καταναλώστε όσα περισσότερα φρούτα και λαχανικά μπορείτε και αποφύγετε τις πολύ λιπαρές τροφές. Αναλόγως και με τα συνοδά νοσήματα στο ιστορικό σας (σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση), κρατήστε μια ισορροπημένη διατροφή με τακτικά και μικρά γεύματα.
- Μην παραμελείτε τα προβλήματα στον ύπνο σας. Η προχωρημένη ηλικία δεν προκαλεί προβλήματα στον ύπνο. Ο ύπνος είναι περισσότερο για τον εγκέφαλο παρά για το σώμα. Μην λαμβάνετε εύκολα υπνωτικά φάρμακα χωρίς να το συζητήσετε με τον γιατρό σας. Πολλά από αυτά τα φάρμακα μπορούν να επιδεινώσουν την μνήμη σας. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να βελτιώσετε τον ύπνο σας πριν ξεκινήσετε μια φαρμακευτική αγωγή. Πολλές φορές κάποια άλλα φάρμακα που παίρνετε μπορεί να ευθύνονται για την αϋπνία σας. Επίσης υπάρχει πιθανότητα να μην κάνετε κάτι σωστά κατά την διάρκεια της προετοιμασίας σας για να κοιμηθείτε, που αν διορθωθεί, μπορεί να βρεθεί και άμεση λύση στο πρόβλημά σας. Πείτε στον γιατρό σας αν αντιμετωπίζετε προβλήματα στον ύπνο.
- Ακονίστε το μυαλό σας. Βάλτε την νοητική άσκηση στην καθημερινότητά σας. Ακόμα και αν δεν σας αρέσει να λύνετε σταυρόλεξα, αν δεν μπορείτε να μάθετε μια καινούρια δεξιότητα, η απασχόληση με μια πολύ παλιά δραστηριότητα όπως το πλέξιμο ή το κέντημα μπορεί να σας βοηθήσει, να γεμίσει τον χρόνο σας και να σας δώσει αυτοπεποίθηση για τις νέες σας «δημιουργίες».
- ΔΕΝ ΕΙΣΤΕ ΜΟΝΟΙ ΣΑΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΙΣΤΕ ΟΙ ΜΟΝΟΙ ΠΟΥ ΕΧΕΤΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΣΑΣ. Επικεντρωθείτε στο σήμερα και ζητήστε βοήθεια όποτε την χρειάζεστε. Αυτό δεν θα σας στερήσει την ανεξαρτησία σας, αλλά θα σας κάνει να έχετε περισσότερη αυτοπεποίθηση αφού θα έχετε αποδεχθεί το πρόβλημά σας και θα μοιράζεστε με κάποιον δικό σας τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις σας, μειώνοντας έτσι το στρες που αυτές μπορεί να επιφέρουν. ΖΕΙΤΕ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΚΑΙ ΣΚΕΦΤΕΙΤΕ ΘΕΤΙΚΑ. Η καλή διάθεση και η θετική σκέψη είναι οι καλύτεροί μας σύμμαχοι.
ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΜΕΝΟ & ΜΕΤΑΦΡΑΣΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΧΕΤΙΚΟΥΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥΣ:
Απευθυνθείτε στην Κλινική «Άγιος Χαράλαμπος» εάν υποφέρετε από ψυχολογικά προβλήματα, εάν έχετε μια διαταραχή που επηρεάζει τη σκέψη σας, τα συναισθήματά σας, τη διάθεσή σας, την ικανότητά σας να επικοινωνείτε με τους άλλους ή τον τρόπο που καθημερινά λειτουργείτε.